ΕΛΛΗΝΟΠΥΡΓΟΣ  ΔΑΣΟΣ ΕΛΛΗΝΟΠΥΡΓΟΥ  

Καραμαγκιόλας Χρήστος
Δασάρχης Καρδίτσας.

            Σεβασμιότατε, κ. Υπουργέ, κ. Υφυπουργέ, κ. Βουλευτές, κ. Γενικέ Γραμματέα Περιφέρειας, κ. Νομάρχη, κ. Δήμαρχε, επίσημοι προσκεκλημένοι, Πρόεδρε του Πολιτιστικού Συλλόγου Απανταχού των Ελληνοπυργιωτών, κυρίες και κύριοι, αγαπητοί Ελληνοπυργιώτες.

            Ελληνόπυργος.  Πύργος του Ελληνισμού και της ορθοδοξίας, το χωριό που δεσπόζει, σαν αετοφωλιά στην ΒΑ πλευρά των Αγράφων, ανάμεσα στο καστανοδάσος και δρυοδάσος, που διακόπτεται από μεγάλα καταπράσινα λιβάδια, ενώ κατά μήκος διασχίζεται από χαραδρώσεις και ρέματα, απόρροια της διάβρωσης των χειμαρρωδών υδάτων.  Και κατά θέσεις, προβάλουν βραχώδεις εξάρσεις από ασβεστόλιθους, που δίνουν ένα άλλο χρώμα στον πανέμορφο καταπράσινο πίνακα, που λέγεται Ελληνόπυργος.

            Τα σπίτια σας, προβάλουν παραδοσιακά, σύγχρονα, αναπαλαιωμένα ή καινούργια με όλες τις ανέσεις, δείχνουν την πρόοδο που συντελέσατε και μεγαλουργήσατε, ώστε αυτή τη στιγμή να κατέχετε εξέχουσες θέσεις στην Ελληνική κοινωνία, στον Πολιτικό τομέα, στον Επιστημονικό τομέα, στον Επιχειρηματικό τομέα, στη Δημόσια Διοίκηση.

            Εσείς, οι απόγονοι των κτηνοτρόφων και των ξυλοκόπων, που δεν ξεχνάτε τον τόπο καταγωγής σας, τα σοκάκια σας, την γειτονιά σας, του φίλους σας, τους απλούς ανθρώπους του χωριού, εσείς που βάλατε σαν στόχο να κάνετε τον Ελληνόπυργο μεγάλο, αντάξιό σας, ιδρύοντας τους Συλλόγους των Ελληνοπυργιωτών σαν βάση, και κάθε ημέρα, όλο και κάτι καλό κάνετε, στον τόπο σας.

            Στα πλαίσια αυτά διοργανώσατε και την αποψινή βραδιά η οποία έχει σαν σκοπό να καταδείξει, όλες τις μορφές ανάπτυξης του Ελληνόπυργου, ώστε να αποτελέσει πόλο έλξεως και να παρουσιάσει τουριστικό ενδιαφέρον.

            Εγώ, δεν είμαι ο ειδικός για την ανάπτυξη του Ελληνόπυργου, όμως αδρομερώς μπορώ να αναφέρω ορισμένα χαρακτηριστικά ανάπτυξης όπως:

            Ασφαλτόστρωση και πλακόστρωση του εσωτερικού οδικού δικτύου.

            Επενδεδυμένες βρύσες και τοιχοποιίες με πέτρα.

            Παραδοσιακή αρχιτεκτονική των νέων οικοδομών.

            Αναπαλαίωση των εκκλησιών, Αγίου Γεωργίου, Αγίου Δημητρίου και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, των εξωκλησιών Αγίου Κων/νου, Αγίου Αθανασίου, Προφήτη Ηλία.

            Δημιουργία σύγχρονης πίστας «ανεμοπτεριστών», στην υπάρχουσα θέση με ευρωπαϊκές προδιαγραφές, ώστε να παρουσιάζει τουριστικό ενδιαφέρον.

            Βελτίωση των δρόμων σύνδεσης, με τα όμορα Δημοτικά Διαμερίσματα.

            Στα πλαίσια αυτά η Δασική Υπηρεσία συνέταξε την Μελέτη βελτίωσης του δασικού δρόμου Ελληνόπυργος – Άγιος Ακάκιος, μήκους 5 ΚΜ περίπου προϋπολογισμού 340.000 €.  Και προγραμμάτισε την σύνταξη Μελέτης παραλλαγής στην είσοδο του Ελληνοπύργου του επαρχιακού δρόμου Καππά – Ελληνόπυργου, ώστε ο δρόμος να συνδεθεί απευθείας έξω από το χωριό με τον δρόμο Ελληνόπυργο – Μορφοβούνι, προκειμένου να αποφύγουμε την στενότητα του υπάρχοντος δρόμου.

            Το γεγονός ότι έχει γίνει η μελέτη για την ασφαλτόστρωση του δασικού δρόμου Ελληνόπυργος – Μορφοβούνι, καταλαβαίνετε όλοι σας την μεγάλη σημασία αυτού του έργου, που θα αποτελέσει τουριστική γέφυρα, του Ελληνόπυργου με την Λίμνη Πλαστήρα, θα μπορούσα να αναφέρω πολλά ακόμη σημεία ανάπτυξης, όπως την φωταγώγηση βράχων ή την κατασκευή του αρχαίου πύργου.

            Εμένα όμως εδώ με καλέσατε, να σας πω για το δάσος του Ελληνόπυργου και πως το δάσος μπορεί να βελτιωθεί και να συντελέσει στην ανάπτυξη.  Μα αμφιβάλει κανείς ότι εξ αιτίας του δάσους μπορούμε να μιλάμε σήμερα για ανάπτυξη του Ελληνόπυργου;

            Φαντασθείτε τον Ελληνόπυργο χωρίς δάσος.

            Το δάσος Ελληνόπυργου για όσους δεν το γνωρίζουν ανήκει κατά κυριότητα στο Ελληνικό Δημόσιο από το 1881, μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα.  Οι μόνιμοι κάτοικοι, ασκούν περιορισμένα δικαιώματα βοσκής, καυσοξύλευσης, κλαδονομής και καστανοσυλλογής, βάσει ρυθμιστικών διατάξεων που εκδίδονται από το Δασαρχείο Καρδίτσας.

            Το δάσος Ελληνόπυργου οριοθετείται:

Προς Β.:            Με τα συνιδιόκτητα δάση Καππά και Μαυρομματίου.

Προς Ν.:            Με το δάσος του Δ.Δ. Μορφοβουνίου.

Προς Α.:            Με το συνιδιόκτητο δάσος Καππά και το Δημόσιο δάσος Πύργου Ιθώμης &

Προς Δ.:            Με το δάσος Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου και με τα δημόσια δάση Ελληνοκάστρου και Αμυγδαλής.

Διοικητικά:      Το δάσος Ελληνόπυργου υπάγεται στο Δ.Δ. Ελληνόπυργου, του Δήμου Ιθώμης και Νομού Καρδίτσας.

Δικαστικά:       Υπάγεται στην Καρδίτσα.

Δασικά:            Υπάγεται στο Δασαρχείο Καρδίτσας.

            Η έκταση του δάσους ανέρχεται σε 1.531,5 ΗΑ ή σε 15.315 στρέμματα δεδομένου ότι 1Ηα = 10 στρέμματα.

            Κατανέμεται δε κατά μορφή εδαφοπονικής εκμετάλλευσης ως εξής:

            Δασοσκεπής έκταση:                               307,0    Ηα

            Μερικώς δασοσκεπής έκταση:                   922,5    Ηα

            Αγροί:                                                   245,0    Ηα

            Γυμνή:                                                    43,5    Ηα

            Άγονα – οικισμοί:                                     13,5    Ηα

            Η 1η διαχειριστική έκθεση του δάσους Ελληνόπυργου συντάχθηκε το έτος 1929 για την περίοδο 1929-1934.

            Από το έτος 1934 – 1955, λόγω της εμπολέμου καταστάσεως καμία δραστηριότητα δεν παρουσιάστηκε από την Δασική Υπηρεσία.

-          Την διαχειριστική περίοδο 1955 – 1965 η Δασική Υπηρεσία πραγματοποίησε 13 φράγματα διευθέτησης του χειμάρρου Γραλιστιώτη πάνω από το χωριό, καθώς και προστατευτικές αναδασώσεις από ακακία και σπάρτο στην θέση Κεφαλάρι και στην λεκάνη Κουρί – Πλάκες.

-          Την διαχειριστική περίοδο 1973 – 1982 συντάχθηκε διαχειριστική έκθεση η οποία δεν εφαρμόσθηκε διότι δεν υπήρχε δασικό οδικό δίκτυο.

-          Το έτος 1982, διανοίχτηκε από το Δασαρχείο Καρδίτσας ο δασικός δρόμος Μορφοβούνι – Ελληνόπυργος.

-          Το 1984 και για την διαχειριστική περίοδο 1985 – 1994 συντάχθηκε από τον υποφαινόμενο διαχειριστική μελέτη.  Η μελέτη αυτή εφαρμόσθηκε στο σύνολό της και πραγματοποιήθηκαν αποψιλωτικές υλοτομίες στην δρυ και στην καστανιά και διανοίχτηκαν δασικοί δρόμοι στο δάσος.  Την περίοδο αυτή έγινε και βελτίωση του δρόμου Ελληνόπυργου.

-          Σήμερα όμως οι κοινωνικές δραστηριότητες του ανθρώπου, ο προσδιορισμός των νέων αξιών όπως η ποιότητα ζωής, η αλλαγή ορισμένων φυσικών δεδομένων, όπως είναι η υποβάθμιση και η καταστροφή του περιβάλλοντος, η πολιτική της πληθυσμιακής αποκέντρωσης και τέλος οι αυξανόμενες ανάγκες σε ξύλο ακόμη και σε καυσόξυλο, ήταν επόμενο να επιφέρουν την εκ βάθρων αναθεώρηση των σκοπών, που καλείται να εκπληρώσει το δάσος.  Έτσι σήμερα επικρατεί και εφαρμόζεται η αρχή της δασοπονίας των πολλαπλών σκοπών σύμφωνα με την οποία τα οικονομικά οφέλη από την εκμετάλλευση του δάσους, υστερούν, μπροστά σε σκοπούς, όπως είναι η αύξηση του κατά κεφαλή εισοδήματος που παραδοασόβιου πληθυσμού και η βελτίωση των συνθηκών ζωής του, ή σε σκοπούς, όπως είναι η βελτίωση και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και η προσφορά αναψυχής.

-          Απαριθμώντας τους πολλαπλούς σκοπούς που καλείται να εκπληρώσει το συγκεκριμένο δάσος διακρίνουμε τους εξής:

α)         Διατήρηση της αρχής της αειοφορίας των καρπώσεων που σημαίνει ανανεωμένο σταθερό κεφάλαιο.  Η αρχή αυτή εφαρμόσθηκε κατ’ αρχήν στην δασοπονία.  Σήμερα εφαρμόζεται παντού ακόμη και στην οικονομία.

β)         Παραγωγή κάθε είδους δασικών προϊόντων σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ποσότητες και άριστη ποιότητα.  Αξιοποίηση παντοιοτρόπως των προϊόντων αυτών.  Ακόμη και με την γιορτή κάστανου που φιλοσοφημένα πραγματοποιεί κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ελληνοπύργου, με τον αξιόλογο Πρόεδρό του, συγκεντρώνοντας τους απανταχού Ελληνοπυργιώτες και όχι μόνο σε ένα εορταστικό αντάμωμα, είναι δείγμα τι μπορεί να κάνει και τι μπορεί να προσφέρει ακόμη και ένα τόσο μικρό προϊόν του δάσους, που είναι το κάστανο.

γ)         Προσφορά εργασίας και αύξηση του κατά κεφαλή εισοδήματος του παραδασόβιου πληθυσμού, με παράλληλη ικανοποίηση των αναγκών του σε δασικά προϊόντα.

δ)         Παροχή υδρονομικών αγαθών και άμεση συνεισφορά στην δημιουργία των κλιματολογικών δεδομένων της ευρύτερης περιοχής.

ε)         Προστασία των δασικών εδαφών όσο και των γεωργικών.

στ)       Βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος με την συμβολή της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και προσφορά ευκαιριών αναψυχής, στον πληθυσμό των πόλεων.

ζ)         Προσφορά ευκαιριών για άθληση και ανάπτυξη σπορ (κυνήγι, ψάρεμα, πεζοπορία κλπ) και παροχή δυνατοτήτων για ανάπτυξη τουρισμού.

η)         Στήριξη της κτηνοτροφικής παραγωγής σε βαθμό να μην επηρεάζονται δυσμενώς και άλλοι σκοποί.

            Για την επίτευξη των στόχων αυτών θα πρέπει οι Δασοκομικοί χειρισμοί και η όλη οργάνωση να αποβλέπουν:

1.                  Στην προστασία και βελτίωση του υπάρχοντος ξυλώδους κεφαλαίου με καλλιεργητικές επεμβάσεις, δηλαδή εξυγιαντικές και καλλιεργητικές υλοτομίες, αποψιλωτικές υλοτομίες και ευνόηση των καλυτέρων πρεμνοβλαστημάτων στο δάσος της καστανιάς, αραιώσεις, κλαδεύσεις και αστυνόμευση, δηλαδή προστασία από τον άνθρωπο και τα ζώα.  Ιδίως όταν οι υλοτομίες είναι πρόσφατες.

2.                  Στην επαναφορά του δάσους, στις μερικώς δασοσκεπείς εκτάσεις οι οποίες όπως σας ανέφερα ανέρχονται σε 922,5 Ηα, με συνδυασμό δασοκομικών χειρισμών και τεχνικών αναδασώσεων.

3.                  Στη μελέτη και οργάνωση του θέματος της βοσκής.  Αυτό είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο.  Δυστυχώς η ορεινή μας κτηνοτροφία παρέμεινε πατροπαράδοτη και σιγά – σιγά εξαφανίζεται.  Διότι δεν είχαμε την πρόνοια, να οργανώσουμε βοσκοτόπους, με σταυλικές εγκαταστάσεις, σπίτια βοσκών, με περιφράξεις ηλεκτροφόρες μικρής τάσεως, κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα.  Αλλά, ποτέ δεν είναι αργά.

Επίσης από Δασικής πλευράς για την τουριστική ανάπτυξη του Ελληνόπυργου θα μπορούσα να προτείνω:

Την κατασκευή ενός Δασικού Χωριού με σπίτια από ξύλο, επενδεδυμένα μερικώς με πέτρα, ώστε να δένουν με τους ασβεστόλιθους του Ελληνόπυργου, καθώς και αίθουσα συνεδριάσεων, σε θέση που θα επιλεγεί.

Επίσης χώρους αναψυχής κατά θέσεις, με τραπεζοπάγκους, ψησταριές και βρύσες.  Διαμόρφωση μονοπατιών για περιπάτους, πλακοστρωμένα.

Την εγκατάσταση πυρήνα φασιανών στην περιοχή Καπά – Ελληνόπυργου για εμπλουτισμό της περιοχής με φασιανούς.  Την δημιουργία Βοτανικού κήπου και

Την δημιουργία ενός σύγχρονου οργανωμένου βοσκοτόπου.

Για την επίτευξη αυτών των έργων, απαιτούνται κ. Πρόεδρε γενναίες χρηματοδοτήσεις π.χ. δεν είναι δυνατόν να δημιουργηθεί ένας σύγχρονος βοσκότοπος χωρίς γενναία χρηματοδότηση.

Και εδώ κ. Υπουργέ και κυρίες και κύριοι είναι το οξύμωρο.

Ενώ υπάρχουν προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προβλέπουν τέτοιες χρηματοδοτήσεις για βοσκότοπους και άλλα δασικά αναπτυξιακά έργα, σκοντάφτουν στην Δασική μας Νομοθεσία.

Τους τελευταίους μήνες ένα τέτοιο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη των βοσκοτόπων γύρισε εξ ολοκλήρου πίσω.  Διότι σύμφωνα με την ισχύουσα Δασική Νομοθεσία οι βοσκότοποι χαρακτηρίζονται δασικές εκτάσεις και ως εκ τούτου απαγορεύεται οποιαδήποτε δραστηριότητα (σταυλικές εγκαταστάσεις, σπίτια βοσκών κλπ).   Ενώ η Δασική Νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν χαρακτηρίζει τους βοσκότοπους δασικές εκτάσεις.

Κύριε Υπουργέ ήλθε η ώρα πλέον και είναι πολύ σημαντικό και για την Δασοπονία και για την ανάπτυξη η εναρμόνιση της δικής μας Δασικής Νομοθεσίας, με αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τελειώνοντας θα ήθελα να πω ότι η Δασική Υπηρεσία τουλάχιστον σε έργα υποδομής όπως δασικούς δρόμους (πολλοί εκ των οποίων σήμερα είναι επαρχιακοί) διευθετήσει χειμάρρων, (με φράγματα εγκάρσια και παράλληλα), με οχετούς, γέφυρες, τοίχους αντιστήριξης, έργα φυτοκομικά και προστασίας εν γένει, τόσο για χλωρίδα, όσο και για την πανίδα, συνετέλεσε και συντελεί σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη του ορεινού όγκου και την καλύτερη διαβίωση του ορεινού πληθυσμού.

Θα σας πρότεινα να εξετασθεί, αν είναι δυνατόν, η επαναφορά των δασικών έργων στις Δασικές Υπηρεσίες δι’ αυτεπιστασίας, τώρα μάλιστα που η υποδομή πραγματοποιήθηκε και μπήκαμε στο στάδιο της ανάπτυξης.

Νομίζω ότι θα ήταν αυτό που θα ξανάδινε στον ορεινό πληθυσμό, περισσότερα, φθηνότερα και καλύτερα έργα, κίνητρα παραμονής και προ παντός εργασία.

Αγαπητοί Ελληνοπυργιώτες.  Να είστε βέβαιοι ότι το Δασαρχείο Καρδίτσας, από την πλευρά του, θα παρέχει όλες τις Υπηρεσίες του, για να ευοδωθεί αυτή η μεγάλη προσπάθειά σας, το όραμά σας, για να κάνετε τον Ελληνόπυργο αντάξιο των ονομάτων σας.

                                                                        Σας ευχαριστώ

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

ΕΛΛΗΝΟΠΥΡΓΟΣ © 2005